آیا کم خونی منجر به کبودی می گردد؟
به گزارش وبلاگ سرمایه، کم خونی آپلاستیک ارثی یک بیماری ژنتیکی است که از والدین به فرزند منتقل می گردد. این نوع از کم خونی آپلاستیک نسبت به نوع اکتسابی کمتر شایع است، و به طور معمول طی دوران کودکی تشخیص داده می گردد.
کبودی ها در نتیجه آسیب دیدگی یک یا چند رگ خونی به واسطه یک جراحت پوستی شکل می گیرند. خون از این رگ های خونی آسیب دیده به بافت اطراف نشت می نماید و موجب شکل گیری کبودی می گردد.
اما گاهی اوقات کبودی ها بدون علتی معین ظاهر می شوند. در این میان، کم خونی یکی از مواردی است که می تواند به کبودی منجر گردد.
کبودی های بی علت برای نوع خاصی از کم خونی شایع هستند، که به نام کم خونی آپلاستیک شناخته می گردد. کم خونی آپلاستیک یک شرایط پزشکی است که نه تنها به واسطه تعداد کم گلبول های قرمز، بلکه تعداد کم گلبول های سفید و پلاکت ها تعریف می گردد. هنگامی که تعداد پلاکت ها کمتر از حد عادی است، فرایند لخته شدن خون به خوبی صورت نمی گیرد، که اغلب به خونریزی بیش از مقدار و کبودی منجر می گردد.
از دیگر نشانه ها و علائم کم خونی آپلاستیک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- رنگ پریدگی پوست
2- خستگی
3- سرگیجه
4- سردرد
5- راش پوستی
6- تنگی نفس
7- ضربان قلب سریع و نامنظم
8- خونریزی لثه
9- خونریزی بینی
10- خونریزی طولانی مدت از یک بریدگی و غیره
کم خونی آپلاستیک پیشرفت آهسته ای طی چند هفته و چند ماه دارد. گاهی اوقات ممکن است به ناگاه پدیدار شده و حتی زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهد. کم خونی آپلاستیک ممکن است حالت مزمن هم به خود بگیرد.
کبودی های بی علت برای نوع خاصی از کم خونی شایع هستند
دلایل کم خونی آپلاستیک
همان گونه که اشاره شد کم خونی، به ویژه کم خونی آپلاستیک می تواند موجب شکل گیری کبودی گردد. دو نوع کم خونی آپلاستیک وجود دارند:کم خونی آپلاستیک اکتسابی
کم خونی آپلاستیک اکتسابی یک اختلال خودایمنی است که با تخریب سلول های خونی به وسیله سیستم ایمنی بدن شکل می گیرد. این نوع از کم خونی می تواند در هر سنی شروع گردد، و هم مردان و هم زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. در حدود 75 درصد موارد، کم خونی آپلاستیک اکتسابی ایدیوپاتیک (نهان زاد) است، به این معنی که علت واقعی آن نامعین است. با این وجود، از دلایل احتمالی کم خونی آپلاستیک اکتسابی می توان به موارد زیر اشاره نمود:1- پرتو درمانی یا شیمی درمانی برای درمان سرطان
2- سموم
3- بیماری های عفونی مانند سیتومگالوویروس یا HIV
4- درمان هایی برای دیگر بیماری های خودایمنی
5- بارداری
کم خونی آپلاستیک ارثی
کم خونی آپلاستیک ارثی یک بیماری ژنتیکی است که از والدین به فرزند منتقل می گردد. این نوع از کم خونی آپلاستیک نسبت به نوع اکتسابی کمتر شایع است، و به طور معمول طی دوران کودکی تشخیص داده می گردد. بعضی شرایط پزشکی ارثی که می توانند به کم خونی آپلاستیک منجر شوند شامل موارد زیر هستند:1- دیسکراتوزیس کانجنیتا
2- کم خونی فانکونی
3- کم خونی دایموند-بلک فان
4- سندرم شواخمن-دایموند
نوع دیگری از کم خونی آپلاستیک ارثی در میان بزرگسالان تشخیص داده می گردد. این نوع که به تازگی کشف شده است، به واسطه تلومرهای کوتاه شکل می گیرد. آزمایش های ویژه برای تشخیص این نوع از کم خونی آپلاستیک احتیاج است.
چگونگی درمان کم خونی آپلاستیک
کم خونی آپلاستیک، بدون در نظر گرفتن این که ارثی یا اکتسابی باشد، یکی از دلایل شکل گیری کبودی محسوب می گردد و درمان مناسب برای کنترل کبودی لازم است. در ادامه با بعضی از روش های درمانی موجود برای کم خونی آپلاستیک بیشتر آشنا می شویم.تزریق خون
برای کاهش علائم کم خونی آپلاستیک و کنترل خونریزی، اغلب تزریق خون لازم است. باید به این نکته اشاره داشت که تزریق خون یک روش درمانی برای این نوع کم خونی محسوب نمی گردد. این اقدام تنها تسکین موقت علائم را به همراه دارد. تزریق خون به طور معمول شامل انتقال پلاکت ها یا گلبول های قرمز خون می گردد. تزریق گلبول های قرمز خون تعداد آنها را در جریان خون فرد افزایش می دهد، در شرایطی که تزریق پلاکت ها به پیشگیری از خونریزی بیش از مقدار یاری می نماید.به طور کلی، زمانی که تعداد موارد تزریق خون به یک فرد مطرح می گردد، هیچ محدودیتی وجود ندارد. با این وجود، تزریق خون دارای عوارض جانبی و اثرات مخصوص به خود است. پس از چند تزریق گلبول های قرمز خون، تجمع آهن در بدن انسان رخ می دهد، که به اندام های حیاتی آسیب می زند. افزون بر این، بدن انسان ممکن است پادتن هایی را علیه گلبول های قرمز خون منتشر کند، که از کارایی آنها می کاهد. استفاده منظم از سرکوب نماینده های سیستم ایمنی از این شرایط پیشگیری خواهد نمود.
کبودی های بی علت برای نوع خاصی از کم خونی شایع هستند
پیوند سلول های بنیادی
در مواد کم خونی آپلاستیک شدید، پیوند سلول های بنیادی تنها گزینه برای درمان پیروز محسوب می گردد. پیوند سلول های بنیادی معمولا به عنوان پیوند مغز استخوان شناخته می گردد. این روش درمانی بیشتر برای بیماران جوان و سالم مناسب است. یک اهدانماینده سازگار احتیاج است، که به طور معمول خواهر یا برادر بیمار است.همچون روش های درمانی دیگر، پیوند سلول های بنیادی دارای خطرات و عوارض جانبی خاص خود است. همیشه احتمال پس زدن پیوند به وسیله بدن وجود دارد، که به شکل گیری عوارض تهدیدنماینده زندگی فرد منجر می گردد.
سرکوب نماینده های سیستم ایمنی بدن
داروهای سرکوب نماینده سیستم ایمنی بدن برای بیمارانی که نمی توانند پیوند مغز استخوان انجام دهند و برای آنهایی که به کم خونی آپلاستیک ناشی از اختلالات خودایمنی مبتلا هستند، لازم است. داروهای سرکوب نماینده سیستم ایمنی فعالیت سیستم ایمنی را مهار می نمایند، که به مغز استخوان اجازه احیای سریع تر و فراوری سلول های خونی نو را خواهد داد. زمانی که مصرف این داروها متوقف گردد، احتمال بازگشت کم خونی آپلاستیک وجود دارد.محرک های مغز استخوان
انواع خاصی از داروها مانند اپوئتین آلفا، فیلگراستیم، و غیره ممکن است به تحریک مغز استخوان برای فراوری سلول های خونی نو یاری نمایند.آنتی بیوتیک ها و ضد ویروس ها
کم خونی آپلاستیک سیستم ایمنی بیمار را تضعیف خواهد نمود. این به معنای آن است که فرد در برابر عفونت های باکتریایی و ویروسی آسیب پذیرتر خواهید بود. از این رو، آنتی بیوتیک ها و ضد ویروس های مختلف اغلب به وسیله پزشک تجویز می شوند.درمان های دیگر
در صورتی که کم خونی آپلاستیک به واسطه شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان شکل گرفته باشد، زمانی که این روش های درمانی انتها یابند، کم خونی بهبود خواهد یافت.اگر بارداری علت کم خونی آپلاستیک است، با انتها این دوران، کم خونی هم بهبود می یابد. اگر پس از تولد نوزاد هیچ بهبودی در این شرایط مشاهده نشد، مصرف داروهای دیگر با تجویز پزشک احتیاج خواهد بود.
منبع: سایت بیتوته
منبع: راسخون