چرا شیر به برخی ها نمی سازد؟ - وبلاگ سرمایه

به گزارش وبلاگ سرمایه، شیر برای بسیاری از ما نوشیدنی خوش طعمی است که صبح یا عصر، آن را با لذت، همراه با تکه هایی از یک کیک یا بیسکوییت می نوشیم اما برای خیلی ها، همین نوشیدنی گوارا، مایه دردسر و دل درد است؛ طوری که ترجیح می دهند برای درد نکشیدن، دور شیر و بقیه لبنیات را خط بکشند. برای آنکه بفهمیم چرا دسته ای از مردم، نسبت به شیر

چرا شیر به برخی ها نمی سازد؟

تبادل نظر با آقای دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی

شیر برای بسیاری از ما نوشیدنی خوش طعمی است که صبح یا عصر، آن را با لذت، همراه با تکه هایی از یک کیک یا بیسکوییت می نوشیم اما برای خیلی ها، همین نوشیدنی گوارا، مایه دردسر و دل درد است؛ طوری که ترجیح می دهند برای درد نکشیدن، دور شیر و بقیه لبنیات را خط بکشند. برای آنکه بفهمیم چرا دسته ای از مردم، نسبت به شیر این گونه عکس العمل نشان می دهند و راه حل درست برای مقابله با این مشکل چیست، گفت وگویی داشته ایم با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران.

این که می گویند برخی ها عدم تحمل لاکتوز شیر دارند، یعنی چه؟ این مشکل به چه علتی پیش می آید؟

عدم تحمل لاکتوز یک مشکل متابولیسمی ژنتیکی و مادرزادی است که باعث می گردد به طور طبیعی، آن آنزیمی که قند شیر را به گلوکز و فروکتوز می شکند (آنزیم لاکتاز)، در بدن فراوری نگردد. از آنجا که قند اصلی شیر، لاکتوز است؛ وقتی این افراد شیر می نوشند، نمی توانند این قند را به ترکیبات ساده تر بشنمایند و میزان زیادی از این قند که به وسیله شیر و لبنیات وارد دستگاه گوارش شان می گردد و امکان هضم ندارد، باقی می ماند و به وسیله میکروارگانیسم های موجود در دستگاه گوارش تخمیر می گردد و در نتیجه، ترکیبات حد واسطی ایجاد می شوند که فشار اسمزی ایجاد می نمایند و این به اسهال و نفخ می انجامد. این بیماری می تواند بسیار شدید باشد و جذب موادمغذی را مختل کند و نهایتا به مسائل متابولیسمی و سوءتغذیه منجر گردد.

اما برخی ها در دوران شیرخوارگی به راحتی شیر را هضم می نمایند اما در سنین بالاتر دچار این عدم تحمل می شوند!

خب، عدم تحمل به لاکتوز ممکن است به شکل سازشی هم به وجود آید. به عبارت دیگر، کسانی که تا 2 سالگی مصرف شیر مادر در برنامه غذایی شان هست و بعد از این سن شیر را به طور کامل حذف می نمایند و به مدت طولانی مصرف نمی نمایند، اگر در سنین دیگر (مثلا در دوران دبیرستان) مجددا بخواهند به علت نقش شیر در رشد و نمو و تامین کلسیم و حتی توصیه های والدین و مربیان یک دفعه شیر مصرف نمایند، از آنجا که ژن هایی که در بدن، سنتز این آنزیم را برعهده دارند، برای مدت طولانی خاموش بوده اند، سنتز لاکتوز و آنزیم مربوط به آن در بدنشان به میزان کافی نخواهد بود و ممکن است عوارضی مشابه افرادی که به طور ژنتیکی، این آنزیم را از بدو تولد نداشته اند، در آنها دیده گردد.

یعنی افرادی که مبتلا به این ناراحتی هستند، مجبورند شیر و لبنیات را به کلی از برنامه غذایی شان حذف نمایند؟

نه! برترین انتخاب برای تمام آنها مصرف شیر کم لاکتوز یا بی لاکتوز است. در صنایع غذایی به یاری دستگاه های مخصوصی لاکتوز را از شیر حذف یا کم نموده اند و آن را به قندهای تشکیل دهنده آن (گلوکز و فروکتوز) شکسته اند و به این ترتیب، دیگر احتیاجی به هضم قند لاکتوز در بدن نیست.

افرادی که حتی با خوردن شیر بدون لاکتوز هم دچار دل درد می شوند، چه کار باید بنمایند؟

برخی ها وقتی برای مدت زمان بسیار طولانی یک ماده غذایی را مصرف ننمایند، ممکن است به ترکیبات مختلف موجود در آن هم حساسیت نشان دهند. ناسازگاری هایی نظیر دل درد مربوط به عدم استفاده طولانی مدت از یک ماده غذایی است. بنابراین مصرف کم و تدریجی این ماده غذایی می تواند بدن را سازگار و مسائل را رفع کند.

پس دسته دوم که مشکل ژنتیکی عدم تحمل به لاکتوز ندارند، می توانند دوباره شیر معمولی بخورند؟

بله؛ این دسته از افراد اگر شیر را به میزان کم به برنامه غذایی خود اضافه نمایند، می توانند کم کم مشکل خود را رفع نمایند تا آنزیم های مورد احتیاج آنها به تدریج بازسازی گردد.

آیا این افراد می توانند سایر مواد لبنی یا شیرهای مخلوط را مصرف نمایند؟

لاکتوز قند شیر است و مخلوط کردن آن با کاکائو، شکلات یا انواع میوه ها هیچ تغییری در نوع قند آن به وجود نمی آورد. البته این افراد مسئله ای در مصرف ماست و پنیر ندارند چون در ماست فرآیند تخمیر انجام می گردد و طی آن قند لاکتوز به اسیدلاکتیک تبدیل می گردد که برای هضمش احتیاجی به آنزیم لاکتاز نیست.

در جامعه ما تعداد افرادی که به طور ژنتیکی مبتلا به عدم تحمل لاکتوز هستند بیشتر است یا تعداد افرادی که به علت نخوردن طولانی مدت شیر دچار این عارضه شده اند؟

خب، درصد قابل توجهی از افراد جامعه ما از گروه دوم هستند و چون مدت طولانی شیر و لبنیات را از برنامه غذایی خود حذف نموده اند وقتی در سنین و شرایط مختلف مجبور می شوند شیر را در برنامه غذایی خود وارد نمایند با عدم تحمل اتفاقی که به علت مدت طولانی عدم مصرف شیر به وجود آمده، روبرو خواهند شد اما با مصرف حجم کم شیر رقیق شده می توان دستگاه گوارش را به ترشح آنزیم مورد نظر وادار کرد و از آن به بعد، این نوشیدنی ارزشمند را در برنامه غذایی روزانه گنجاند.

منبع: www.salamat.com

منبع: راسخون